Plan

Onze plannen voor Industriebeleid en Innovatie staan in de context van de uitdagingen voor Fryslân; Talent voor onze maakindustrie, Circulaire bedrijfsvoering vanwege Klimaatverandering en Grondstoffenschaarste, voedselproductie op basis van Gezond Boeren, het aanpassen van Landbouwwerkwijzen binnen de kaders herstel van Biodiversiteit en aanpassen aan Klimaatverandering, innovaties in Energieproductie en Energieopslag, aangepaste woningbouw in het kader van Klimaatverandering en Leefbaarheid.

Ambacht en Vakmanschap

Een groot deel van de industrie in Fryslân drijft op het talent en vakmanschap van haar medewerkers. De maakindustrie in Fryslân is nog sterk ambachtelijk. Dat is erg mooi maar het is ook een bedreiging omdat minder jonge mensen kiezen voor een ambachtelijke carrière. Een kantoorbaan lijkt vaak aantrekkelijker en ook zitten de hippe techbedrijven steeds vaker buiten Fryslân. Natuurlijk Fryslân wil dat scholen en bedrijven meer gaan doen om het ambachtelijke vakwerk zichtbaarder te maken. Daarnaast is het van belang dat bedrijven aan jonge mensen kunnen laten zien dat ze relevante produkten maken en dat je er een waardevolle bijdrage aan de maatschappij kunt leveren.

Er is daarnaast veel onzichtbare innovatie in onze maakindustrie door de ambachtelijke vaklieden. Deze innovaties moeten zichtbaarder gemaakt worden en moeten meer gewaardeerd worden.  Het moet voor ambachtslieden gemakkelijker worden om een bedrijf te beginnen, ook in de garage of de schuur, zodat hun ideeën een succesvol vervolg kunnen krijgen.

Technische Universiteit

De Friese economie is onvoldoende innovatief, met name in de maakindustrie. Jazeker we hebben het innovatiecluster in Drachten maar dat is gezien de omvang van de Friese maakindustrie een drup op de gloeiende plaat. Bovendien hebben de bedrijven in het innovatiecluster grote problemen om hoogopgeleid en specialistische medewerkers aan te trekken.

Innovatieve bedrijven vestigen zich waar het juiste personeel is. Fryslân heeft heel veel uitstekend personeel maar mist vooral hoogopgeleide technisch specialisten. Wil je innovatieve bedrijven dan moet je er eerst voor zorgen dat je de juiste mix van talent hebt.

Daarom wil Natuurlijk Fryslân dat de provincie inzet op het opzetten van de noordelijke Technische Universiteit, de TU-Fryslân, met in eerste instantie 5000 tot 8000 studenten. Hiermee kan Fryslân masterstudenten uit binnen- en buitenland aantrekken en zo de talenten-mix voor de toekomst compleet maken.

Er is in Nederland een groot aanbod van techniek studenten en daarmee is er behoefte aan een extra TU.

Fossielvrij

Bij industriebeleid maken overheden, gemeenten en provincies, altijd een afweging op welke soort nieuwe bedrijven men zich richt. Waar maakt men ruimte voor en waarvoor niet. Natuurlijk Fryslân maakt hierin duidelijke toekomstgerichte keuzes; Fossielvrij, Innovatief, Duurzaam, Circulair, Biodivers en Gezond Voedsel. Dit betekend ook dat we geen (nieuwe) ruimte meer geven aan afvalverbranding, bulkzuivel, kunstmest, geïmporteerd veevoer, fossiele energie, etc.

Het betekend ook dat wij verwachten dat (nieuwe) bedrijven (gaan) draaien op duurzame energie en hun produkten en diensten zoveel mogelijk circulair produceren en ook zuinig omgaan met schaarse middelen zoals drinkwater.

Wij willen dat de provincie hier sturend in optreedt via haar bevoegdheid op gebied van Ruimtelijke Ordening.

Energietechniek

De transitie, samen met de Mienskip, naar een fossielvrij Fryslân, binnen 12 jaar, biedt ons grote technische uitdagingen op het gebied van Energieopwekking, Energieopslag, installatie, vervoer, regeltechniek, organisatie, begeleiding, etc. Dit zijn uitdagingen met grote kansen voor Innovatie en Industrie.

Landbouwtechnologie

De transitie naar een fossielvrije, biodiverse, gezonde landbouw zal niet gebaseerd zijn op 10 ton zware tractoren van 300pk maar eerder op minder bewerkingen, kleinschaliger bewerkingen en specifiekere bewerkingen uitgevoerd door drones en robots op duurzame elektriciteit.

Fossielvrij betekent ook afscheid van grote hoeveelheden aangevoerde mineralen zoals fosfor en stikstof via kunstmest en veevoer. Afscheid dus van koeien met jaarproducties van meer dan 10.000 kg en omschakeling naar heel andere, gemengde, landbouwmethodes op basis van symbiose met de natuurlijke processen. De kennis over deze natuurlijke processen staat nog in de kinderschoenen en biedt veel kansen om Fryslân’s leidende kennispositie in de wereldwijde voedselproductie te behouden.

Duurzaam vervoer

Ontwikkelingen op het gebied van zelfrijdende auto’s, vrachtauto’s, bussen, treinen, landbouwmachines, vrachtschepen, etc. zijn indrukwekkend. Ook voor Fryslân gaat dit grote gevolgen hebben, maar biedt daarmee ook veel nieuwe kansen. De verhoudingen Randstad – Noorden, Dorp-Stad, Werk-Recreatie, etc zullen enorm veranderen.

Natuurlijk Fryslân ziet hier vooral kansen; kansen die vooral tot ontwikkeling kunnen komen wanneer de overheid de juiste keuzes maakt.

Gezond Eten

De consument eet steeds bewuster. Vooral de de consument die meer te besteden heeft wordt steeds kritischer. De sterke opkomst van veganisme is hiervan een voorbeeld. De Friese voedselsector heeft een relatief hoge kostprijs en kan niet met de wereldmarkt op prijs concurreren. De consument ziet de Friese landbouwsector echter niet als de producent die aan haar hoge eisen voldoet en de Friese boer heeft een veganist weinig te bieden, want zelfs een veganist eet geen gras.

Innovatie op het gebied van voedselproductie, marketing, distributie en verwaarding zijn noodzakelijk voor de toekomst van de Friese voedselsector. Kennis, methoden, verwerking en productie gericht op kleinschalig, fossielvrij, circulair, divers, gemengd en onderscheidend voedsel heeft de toekomst. Hier valt nog heel veel te innoveren en ontwikkelen.

Natuurlijk Fryslân wil dat de provincie hier sturend optreedt.

Afvalverwerking

Afvalverwerking, of beter grondstofwinning gaat steeds essentiëler worden. Het scheiden van afval wordt al beter maar het heeft weinig zin om het teruggewonnen plastic dan uiteindelijk maar toch te verbranden omdat er nu nog geen markt voor is. Plastic is voornamelijk gemaakt uit fossiele aardolie en verbranding draagt dus bij aan de uitstoot van het broeikas gas CO2. Ook voor andere grondstoffen in het afval is verbranding een slechte verwerking; als het niet door de schoorsteen verdwijnt zit het daarna vastgebakken in ovenslakken.

Natuurlijk Fryslân wil zo snel mogelijk stoppen met het verbranden van afval. Ook het exporteren van het probleem vindt Natuurlijk Fryslân geen verantwoorde keuze. Natuurlijk Fryslân kiest allereerst voor het voorkomen van afval, daarna voor zoveel mogelijk scheiden en hergebruiken van afval. Wij zien hier ook nog veel kansen voor innovatie en nieuwe bedrijvigheid. Voor de rest, waar op dit moment geen markt en/of nieuwe toepassing is, kiest Natuurlijk Fryslân voor gecontroleerde opslag zodat het afval beschikbaar blijft voor toekomstige verwerking en niet bijdraagt aan de opwarming van de aarde.