Disclaimer: Als lid van Provinciale Staten zou ik toegang hebben kunnen hebben tot bedrijfsgeheime informatie van Windpark Fryslân. Met dit argument wordt mij, Sietze Schukking, iedere keer de mond gesnoerd in de vergaderingen van de Provincie Fryslân. Echter ik heb deze geheime informatie nooit gezien en ik heb deze geheime informatie niet nodig want alle relevante informatie is publiekelijk beschikbaar.
Wat is er aan de hand?
De eigenaar van Windpark Fryslân in het IJsselmeer heeft het goed voor elkaar. Handig ingeschreven op de SDE subsidie regeling en zijn inkomsten zijn vrijwel gegarandeerd. Grofweg heeft het bedrijf voor 1500 Miljoen Euro aan gegarandeerde inkomsten na afschrijvingen, maar die bestaan wel voor ongeveer 75% uit belastinggeld.
De kosten om het windpark te bouwen zijn ook goed bekend want de prijs van de molens is bekend, de kosten van het plaatsen, de kosten van de aansluitkabel en de kosten van onderhoud zijn ook goed bekend. Het runnen van een windpark is geen ‘rocket science’.
Het volgende rekenvoorbeeld geeft een beeld van hoe Windpark Fryslân hoogst waarschijnlijk financieel in elkaar zit.
De komende 15 tot 20 jaar blijft er een kleine 950 Miljoen Euro over als vergoeding voor de investeerder. Die zorgt voor de investering van rond de 550 Miljoen Euro in de aanleg. De investeerder gebruikt voor het grootste deel natuurlijk een kapitaalmarkt financiering en die is goedkoop want de risico’s zijn extreem laag door de gegarandeerde inkomsten. Bovendien geeft de Provincie Fryslân een achtergestelde lening en doen ze mee in het Eigen Vermogen. In totaal Euro 127 Miljoen, waarvan Euro 20 Miljoen in Eigen Vermogen (publieke informatie).
Lijkt misschien beetje ingewikkeld maar komt grofweg op volgende neer:
363 Miljoen reguliere kapitaalmarktlening (risicodragend pas nadat Eigen Vermogen en Achtergesteld Vermogen onvoldoende is) Het risico is hier zo laag dat een rentepercentage van 1% waarschijnlijk al aan de hoge kant is.
107 Miljoen Achtergestelde Obligatielening van de Provincie (risicodragend na Eigen Vermogen). De rente op deze lening moet marktconform zijn want de overheid mag niet marktverstorend werken. Maar ook hier is het risico laag, een rente van 4% ligt in de lijn der verwachting.
20 Miljoen Eigen Vermogen van de Provincie (primair risicodragend) (15% van het aandelen kapitaal).
60 Miljoen Eigen Vermogen van de investeerder (primair risicodragend) (85% van het aandelen kapitaal)
Samen dus 550 Miljoen Euro aan geld voor de aanleg van het Windpark.
Van die 950 Miljoen Euro die overblijft na aftrek van de bouwkosten en het runnen van het windpark gaat er 55 Miljoen + 65 Miljoen naar rente op de beide leningen totaal over 15 jaar. Blijft er voor de beide investeerders 830 Miljoen Euro over, per jaar dus 55 Miljoen. Dit wordt per aandeel verdeeld, niet over wat je voor de aandelen hebt betaald.
De Provincie krijgt dus 8,3 Miljoen Euro per jaar over haar 20 Miljoen Euro investering, rendement 42% per jaar.
De investeerder krijgt 46,7 Miljoen Euro per jaar over zijn 60 Miljoen Euro investering, rendement 78% per jaar.
Belastinggeld
Goeie ondernemer toch die investeerder? Tja, maar die winst is wel belastinggeld en ontstaat door de achtelijk hoge subsidie die door het ministerie van Economische Zaken is afgesproken.
Bij normale bedrijven zou je bij een dergelijke bedrijfsvoering 15% rendement al heel goed vinden. 12 Miljoen ipv 50 Miljoen Euro dus.
In totaal 570 Miljoen Euro Belastinggeld te veel. Dit maakt de Energietransitie nodeloos duur, want wij betalen samen deze megawinst via de energierekening.
Het is onduidelijk hoe die precies tot stand is gekomen. Er is eerst een soort SDE subsidie inschrijving/veiling geweest en daarna nog verdere onderhandelingen met het ministerie van Economische Zaken. Wanneer je naar het mechanisme van de SDE veiling kijkt zie je dat het voor grote projecten eigenlijk heel makkelijk is om de veiling te beïnvloeden. Of dat ook gebeurd is weten wij niet, maar mogelijk is het zeker.
Duurzame Energie
De energietransitie is absoluut noodzakelijk en daarom is dit zo vervelend. Met deze overwinst van Euro 570 Miljoen had je ook 100.000 Friese huizen van een warmtepomp kunnen voorzien.
Hadden we als Provincie Fryslân zelf het hele windpark gefinancierd en geëxploiteerd dan was er nog eens 180 Miljoen Euro extra overgebleven voor andere klimaatmaatregelen.
Zo moet het dus niet.